Listeleme Prosedürü
1. Politika Hakkında
Bu Listeleme Prosedürü, CLTS Kripto VarlıkAlım Satım Platformu Anonim Şirketi ("Aquanow") tarafından, tabiolduğu yasal mevzuat çerçevesinde hazırlanmıştır. Platformumuz, yürürlüktekitüm düzenlemelere tam uyum sağlamak amacıyla etkin sistemler kurmaya veuygulamaya taahhütlüdür.
Bu Prosedür'ün amacı; Platform'da işlem görecek kripto varlıklarınbelirlenmesine ve işleminin sonlandırılmasına ilişkin esasları ortayakoymaktır.
Prosedür, ilgili mevzuat ve III-35/B.2 sayılı "Kripto Varlık HizmetSağlayıcıların Çalışma Usul ve Esasları ile Sermaye Yeterliliği HakkındaTebliğ" çerçevesinde hazırlanmıştır.
2. Tanımlar
Platform/Şirket: CLTS Kripto Varlık Alım Satım PlatformuAnonim Şirketi ("Aquanow")
KriptoVarlık: Dağıtıkdefter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak elektronik ortamdaoluşturulan, dijital ağlar üzerinde dağıtılabilen ve değer veya hak ifadeedebilen gayri maddi varlıklar.
KriptoVarlık Hizmet Sağlayıcı: Kripto varlık platformları, saklama hizmeti sağlayıcıları ve diğerilgili hizmet sunucuları.
Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu (SPK).
ListelemeKomitesi: Platformyönetim kurulu tarafından oluşturulan, kripto varlıkların listelenmesi velisteden çıkarılması kararlarını alan komite.
Mevzuat: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu,III-35/B.1 ve III-35/B.2 sayılı Tebliğler ve ilgili tüm ikincil düzenlemeler.
MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.
ProjeSahibi: Kriptovarlık projelerini geliştiren gerçek veya tüzel kişi(ler).
Token: Kendi ağı olmayan, mevcut dağıtık defterteknolojisi üzerinde akıllı sözleşmeler aracılığıyla yaratılan ve belirli birekosistem içinde değer, hizmet veya hak temsil eden kripto varlıklar.
3. Listelemeye İlişkin Esaslar
3.1. Listelenebilecek Kripto Varlıklar
Platformda işlem görmesi değerlendirilecekkripto varlıkların, aşağıdaki temel koşulları sağlaması gerekmektedir:
- Kurul tarafından yetkilendirilmiş bir saklama kuruluşunda güvenli şekilde saklanabilir nitelikte olmalıdır.
- İlgili mevzuat hükümlerine uygun şekilde üretilmiş ve işleyişi şeffaf olmalıdır.
- Akıllı sözleşme kullanılması halinde, sözleşme kodları mevzuat gerekliliklerine ve sektörel en iyi uygulamalara uyumlu şekilde tasarlanmış olmalıdır.
- Dayanak varlık (varsa), mevzuat gereği işleme konu edilmesi yasaklanmamış varlık türlerinden olmalıdır.
- Kripto varlıklar, kullanıcıların cüzdan adreslerini gizleyerek işlem yapmalarına olanak tanımamalıdır.
- Varlıklar, donanım cüzdanları gibi soğuk saklama yöntemleriyle güvenli biçimde depolanabilir olmalıdır.
- İlgili proje sahibi veya geliştirici ekip, güvenilir bir geçmişe sahip olmalı ve resmi ulusal veya uluslararası yaptırım listelerinde yer almamalıdır.
- Kripto varlığın yapısı, sahiplerine adil kullanım ve erişim imkânı sunmalı; proje sahibine olağan dışı, keyfi müdahale yetkileri tanımamalıdır.
3.2. Listelenmesi Mümkün Olmayan KriptoVarlıklar
Aşağıdaki özellikleri taşıyan kriptovarlıklar Platformda listelenmeyecektir:
- Saklama koşulları Kurul düzenlemelerine uymayan veya güvenli şekilde saklanamayan kripto varlıklar.
- Üretim süreci veya teknik altyapısı mevzuatla uyumsuz olan varlıklar.
- Akıllı sözleşmeleri manipülasyona açık veya kullanıcı haklarını ihlal edebilecek biçimde tasarlanmış varlıklar.
- Konusu itibarıyla Türk mevzuatına veya ilgili uluslararası düzenlemelere aykırı dayanak varlıklara bağlı olan tokenlar.
- Cüzdan gizliliği sağlayarak, işlem şeffaflığını ve izlenebilirliği kısıtlayan kripto varlıklar.
- Proje sahibi veya yönetim ekibi hakkında ciddi güvenlik açıkları, dolandırıcılık şüpheleri, kara liste kayıtları veya benzeri olumsuz geçmiş veriler bulunan varlıklar.
- Proje yapısında, varlığın tek taraflı olarak proje sahibi tarafından müdahale edilmesine imkân tanıyan olağanüstü yetkiler içeren düzenlemelere sahip olan varlıklar.
- Fork riskleri, istikrarsız işlem hacmi veya düşük ağ güvenliği gibi teknik ve operasyonel riskleri taşıyan kripto varlıklar.
4. Listeleme Kriterleri
Platform üzerinde listelenmesideğerlendirilecek kripto varlıklar için aşağıdaki kriterler dikkate alınır:
- Hak ve Yükümlülükler: Kripto varlık, sahibine belirli bir hak tanıyor veya bir yükümlülük ifade ediyorsa, bu hususun açık ve şeffaf şekilde tanımlanmış olması beklenir.
- İşlem Hacmi ve Piyasa Derinliği: Yeterli işlem hacmine sahip olan, likidite riski taşımayan varlıklar öncelikli olarak değerlendirilir.
- Dolaşımdaki Arz: Kripto varlığın toplam arz miktarı ve dolaşımdaki arz oranı, piyasa stabilitesi açısından incelenir.
- Arzın Sınırlılığı: Arzın belirli bir sınırı olup olmadığı ve bu sınırın şeffaf bir şekilde kamuoyuna açıklanıp açıklanmadığı göz önünde bulundurulur.
- İşlem Hızı ve Maliyetleri: Kripto varlık ağı üzerinde gerçekleşen işlemlerin hızı ve kullanıcıya yansıyan maliyetler analiz edilir.
- Güvenlik ve Altyapı Kalitesi: İlgili kripto varlığın dayandığı dağıtık defter ağı veya diğer teknolojik altyapıların güvenilirlik seviyesi değerlendirilir.
- İzlenebilirlik ve Şeffaflık: İşlemlerin izlenebilir olması, kara para aklama gibi faaliyetlere karşı şeffaflık sağlanması açısından önemli bir kriterdir.
- Piyasa Davranışı: Kripto varlığın fiyat geçmişi, volatilitesi ve spekülasyona açıklığı analiz edilir.
- Manipülasyon Riski: Piyasa derinliğinin düşük olması veya belirli kişi veya kuruluşların fiyat üzerinde aşırı etkisi bulunması durumları listelemeye engel oluşturabilir.
- Algoritmik Yapılar: Değerinin tamamen algoritmik mekanizmalarla belirlenmesi halinde, bu sistemlerin sürdürülebilirlik ve güvenilirlik açısından değerlendirilmesi yapılır.
- Proje Sahibi Geçmişi: Proje sahibinin geçmiş finansal ve operasyonel performansı, varsa geçmişteki disiplin veya soruşturma kayıtları incelenir.
- Hak Kullanım Olanakları: Kripto varlığın temsil ettiği hakların fiilen kullanılabilir ve uygulanabilir olması beklenir.
- Uyum ve Regülasyon: İlgili kripto varlık ile bağlantılı işlemlerin yerel ve uluslararası düzenlemelere uygunluğu analiz edilir.
- Sahiplik Yapısı: Varlık üzerinde yoğun sahiplik veya kontrol sağlayan kişi/kuruluşlar olup olmadığı değerlendirilir.
- Fork ve Güncelleme Riskleri: Potansiyel protokol değişiklikleri (hard fork, soft fork) veya ağ bölünmeleri nedeniyle oluşabilecek riskler dikkate alınır.
Değerlendirme sürecinde her bir kriter, önemderecesine göre ağırlıklandırılır. Kriterlerin tamamı birlikte dikkate alınaraknihai listeleme kararı verilir.
5. Listeden Çıkarma Esasları
Platformda daha önce listelenmiş olan kriptovarlıklar, aşağıda belirtilen durumların gerçekleşmesi halinde listedençıkarılabilir:
- Kritik Kriterlerin İhlali: Varlığın listelenmesi için aranan zorunlu şartların herhangi birinin sonradan kaybedilmesi durumunda, ilgili kripto varlık derhal listeden çıkarılır.
- Global Platformlardaki İşlem Durumu: Kripto varlığın önemli uluslararası borsalarda işlem görme yetisinin kaybolması, hacminin düşmesi veya listeden çıkarılması, Platform tarafından yeniden değerlendirme sebebi sayılır.
- Adli ve İdari Süreçler: Kripto varlıkla doğrudan bağlantılı kişi veya kurumlar hakkında adli soruşturma başlatılması veya resmi makamlarca yaptırım uygulanması halinde, listeleme kararı gözden geçirilir.
- Şüpheli Faaliyetler: Kripto varlıkla ilişkilendirilen dolandırıcılık, kara para aklama veya yasa dışı faaliyetlere dair makul şüphelerin oluşması durumunda listeden çıkarma işlemi uygulanabilir.
- Güvenlik ve Teknoloji Açıkları: Kripto varlık ağında meydana gelebilecek güvenlik açıkları, hack girişimleri veya sistemsel zaafiyetler sonucu yatırımcıların zarara uğrama riskinin artması halinde listeleme sona erdirilebilir.
- Fork ve Ağ Değişiklikleri: Kripto varlık ağında hard fork, soft fork veya benzeri teknik ayrışmaların yaşanması ve bu durumun yatırımcılar için ek riskler oluşturması halinde, Platform söz konusu varlığı listeden çıkarabilir.
- Piyasa İstikrarı ve Manipülasyon Riski: Kripto varlığın aşırı fiyat dalgalanmalarına maruz kalması, likidite kaybı yaşaması veya piyasa manipülasyonuna açık hâle gelmesi durumunda, listeleme kararı iptal edilebilir.
- Regülasyonlara Uyumsuzluk: İlgili kripto varlıkla bağlantılı işlemlerin ulusal veya uluslararası mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmesi halinde listeden çıkarılmasına karar verilebilir.
Kripto varlıkların listeden çıkarılmasısürecinde, müşteri haklarının korunmasına ve yatırımcıların mağduriyetyaşamamasına azami özen gösterilir.
Platform, liste dışı bırakılan varlıklarla ilgili müşterilerine gerekli bilgilendirmeyiyapar ve ilgili varlıkların iadesine veya tasfiye edilmesine yönelik yöntemleriayrıca duyurur.
6. Olağanüstü Durumlar ve Alınacak Tedbirler
Platform üzerinde işlem gören kriptovarlıklarla ilgili olağanüstü durumların ortaya çıkması halinde aşağıdakitedbirler uygulanır:
- Ani Risk Değerlendirmesi: Kripto varlığa ilişkin ciddi bir güvenlik açığı, proje sahibinin iflası, dolandırıcılık girişimi, ani regülasyon değişikliği veya benzeri olağanüstü bir gelişme meydana geldiğinde, Listeleme Komitesi acil olarak toplanır.
- Geçici Askıya Alma: Değerlendirme süresince yatırımcıları korumak amacıyla ilgili kripto varlık üzerinde geçici askıya alma işlemi uygulanabilir. Askıya alma kararı, durumun aciliyetine göre anında yürürlüğe konur.
- Listeleme İncelemesi ve Nihai Karar: Komite tarafından yapılacak teknik, hukuki ve operasyonel inceleme neticesinde, ilgili kripto varlığın Platformda işlem görmeye devam edip etmeyeceğine karar verilir. Gerekirse varlık listeden tamamen çıkarılır.
- Müşteri Bilgilendirmesi: Olağanüstü durum ve alınan tedbirlere ilişkin bilgiler müşterilere Platformun resmi iletişim kanalları üzerinden duyurulur.
- Varlıkların İadesi: Kripto varlığın listeden çıkarılması kararı alınması durumunda, müşterilerin sahip oldukları ilgili varlıkların mislen iadesi sağlanır. İade işlemleri mümkün değilse, eşdeğer değerde nakdi ödeme yapılır.
- İşlem Sınırlandırılması: Durumun hassasiyetine göre ilgili kripto varlık işlemlerine kısmi veya tam sınırlandırma getirilebilir.
Platform, olağanüstü durumlarda alınacak tümkarar ve önlemlerde, yatırımcıların haklarını korumayı ve piyasadaki sistemikriski en aza indirmeyi esas alır.
7. Listeleme Komitesi
Platformda kripto varlıkların listelenmesi velisteden çıkarılması kararları, bağımsız çalışan bir Listeleme Komitesitarafından alınır.
Komitenin yapısı ve işleyişine ilişkinesaslar şunlardır:
- Komite Yapısı: Listeleme Komitesi en az üç kişiden oluşur. Komite üyeleri, finans, hukuk, bilgi teknolojileri, bilgi güvenliği veya dağıtık defter teknolojileri gibi alanlarda en az yedi yıl mesleki deneyime sahip kişiler arasından seçilir.
- Yönetim Kurulu Temsili: Komite üyeleri arasında Platform Yönetim Kurulu üyelerinden en az bir kişi bulunur. Bu sayede üst yönetim ile karar süreçleri arasında doğrudan bağ kurulur.
- Bağımsız Karar Alma: Komite üyeleri, listeleme ve listeden çıkarma kararlarını bağımsız bir şekilde, sadece Platformun güvenlik, şeffaflık ve müşteri menfaati ilkeleri doğrultusunda verir.
- Değerlendirme Süreci: Komite, listeleme başvurularını ve mevcut listelenen varlıkları belirlenen kriterler çerçevesinde inceler ve her varlık için ayrı bir değerlendirme raporu hazırlar.
- Çoğunluk Esası: Listeleme ve listeden çıkarma kararları, Komite üyelerinin çoğunluğunun onayıyla alınır.
- Yıllık Değerlendirme: Komite faaliyetleri yılda en az bir kez gözden geçirilir ve gerekli durumlarda üyelerde değişiklik yapılır.
Komitenin amacı, Platformda işlem görecekkripto varlıkların yatırımcı güvenliğini ve piyasa bütünlüğünü en üst seviyedekoruyacak şekilde seçilmesini sağlamaktır.
8. Bildirim
Platform tarafından listelenen veya listedençıkarılan kripto varlıklarla ilgili gelişmeler, ilgili mevzuat kapsamındaMerkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) ve diğer yetkili kurumlara zamanındabildirilir.
Müşterilere yönelik bilgilendirmeler şuesaslar doğrultusunda yapılır:
- Kripto varlığın listeden çıkarılması planlanıyorsa, bu durum en az yedi gün önceden Platformun resmi iletişim kanalları üzerinden duyurulur.
- Ancak olağanüstü durumlar nedeniyle acil müdahale gereken hallerde, bildirim süresi bir güne indirilebilir ve müşterilere en hızlı şekilde bilgi verilir.
- Yapılan bildirimlerde, listeden çıkarılacak kripto varlık, çıkarılma gerekçeleri ve müşterilere sağlanacak alternatif işlem olanakları açıkça belirtilir.
Platform, bildirim yükümlülüklerini yerinegetirirken yatırımcıların doğru, eksiksiz ve zamanında bilgilendirilmesineazami özen gösterir.
9. Değişiklik ve Yürürlük
Bu prosedür, düzenli aralıklarla gözdengeçirilir ve ihtiyaç halinde güncellenir.
Gözden geçirme en geç yılda bir kez yapılır veya aşağıdaki durumlar oluştuğundaderhal yenilenir:
- Mevzuatta gerçekleşen değişiklikler,
- Platform uygulamalarında ortaya çıkan yeni ihtiyaçlar,
- Risk yönetimi çerçevesinde tespit edilen eksiklikler.
Prosedürde yapılacak değişiklikler, PlatformYönetim Kurulu'nun onayını müteakip yürürlüğe girer. Güncellenen hükümler,müşterilere Platformun resmi iletişim kanallarından duyurulur ve erişilebilirşekilde yayımlanır.